2025 yılında otomotiv sektöründe vergi uygulamalarında büyük değişikliklere gidiliyor. Meclis’e sunulan yeni ekonomi paketiyle birlikte, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) sisteminde kapsamlı bir güncelleme planlanıyor. Bu değişiklikler, özellikle akaryakıtlı ve hibrit araçlar ile elektrikli otomobiller üzerindeki vergi yükünü ve hesaplama yöntemlerini etkileyerek tüketicilerin tercihlerini ve piyasa dinamiklerini doğrudan değiştirebilir.
Yeni ÖTV Düzenlemesinin Amacı Nedir?
Yeni ÖTV sistemi ile amaçlanan temel hedefler:
- Vergi adaletinin sağlanması
- Piyasa koşullarına uygun matrah güncellemeleri yapılması
- Çevreci araçların desteklenmesi
- Lüks tüketim ürünlerinin daha yüksek oranda vergilendirilmesi
Mevcut sistemde, araç fiyatları hızla artarken ÖTV matrahları güncellenmediği için neredeyse tüm araçlar yüksek oranlı dilimlerden vergilendirilmeye başlanmıştı. Bu durum hem tüketici hem de sektör açısından sürdürülebilir olmaktan çıkmıştı.
Yeni ÖTV Düzenlemesi Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Yeni ÖTV düzenlemesine ilişkin kanun teklifi şu an Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görüşülmektedir. Resmi açıklamalara göre, kanun teklifinin Resmî Gazete’de yayımlanmasını izleyen ayın başında yürürlüğe girmesi öngörülmektedir. Örneğin; teklif haziran ayında kabul edilir ve Resmî Gazete’de yayımlanırsa, düzenleme 1 Temmuz 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek.
Henüz Resmî Gazete’de yayımlanmadığı için kesin bir tarih belirtilmemekle birlikte, yasanın Meclis’ten geçmesinin ardından çok kısa bir sürede uygulamaya alınması planlanmaktadır.
Yeni Düzenleme ile ÖTV Nasıl Hesaplanacak?
Yeni ÖTV sisteminde dikkat çeken başlıca değişiklikler şunlardır:
- Matrah güncellemeleri: Araç fiyatlarındaki enflasyon ve artışlar dikkate alınarak ÖTV matrah dilimleri yeniden belirlenecek.
- Araç türüne göre farklı vergilendirme: Akaryakıtlı, hibrit ve elektrikli araçlar için ayrı oranlar uygulanacak.
- Cumhurbaşkanı yetkisi: Cumhurbaşkanı, motor hacmi, batarya kapasitesi ve menzil gibi teknik kriterlere göre yeni oranlar belirleyebilecek.
Motor Hacmine Göre Yeni ÖTV Oranları
Yasa teklifine göre, motor hacmi ve matrah üzerinden uygulanacak ÖTV oranları şu şekilde revize edilecek:
- 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 1 milyon TL altı araçlar: %80 ÖTV
- 1800 cm³’ü geçmeyen hibrit araçlar (≥ 50 kW elektrik motoru): %80 ÖTV
- 2500 cm³ ve üzeri hibrit araçlar: %150 ÖTV
- Elektrik motoru ≥ 100 kW olan araçlar: Cumhurbaşkanının yetkisi kapsamında farklı oranlarla vergilendirilebilecek
Bu düzenleme ile motor hacmi büyük olan lüks araçların daha yüksek, çevre dostu ve küçük hacimli araçların ise daha düşük oranlarda vergilendirilmesi hedefleniyor.
Elektrikli ve Hibrit Araçlara Yönelik Yeni Vergilendirme Kriterleri
Yeni ÖTV sistemi, sadece motor hacmini değil; batarya kapasitesi, elektrikli menzil gibi çevre dostu özellikleri de dikkate alarak daha esnek ve sürdürülebilir bir vergi modeli oluşturmayı hedefliyor. Bu, elektrikli araçlara olan talebi artırma amacı taşırken, hibrit araçlar için de teknik yeterliliklere göre farklı oranlar belirlenmesine imkân tanıyor.
Cumhurbaşkanı’nın Yeni Yetkileri Nelerdir?
Yasa teklifinde yer alan en önemli maddelerden biri, Cumhurbaşkanına ÖTV oranlarını sıfıra indirme ya da 3 katına kadar artırma yetkisinin verilmesidir. Bu kapsamda;
- Batarya kapasitesi
- Menzil
- Motor silindir hacmi
gibi teknik ölçütler esas alınarak, taşıtlar için farklı ÖTV oranları belirlenebilecektir. Bu düzenleme, piyasadaki hızlı gelişmelere karşı daha hızlı müdahale etme olanağı sunacak.
ÖTV Oranlarının Araç Fiyatlarına Etkisi Ne Olacak?
Yapılacak matrah düzenlemeleri sayesinde bazı orta ve alt segment araçların ÖTV oranı düşürülebilecek, bu da tüketici fiyatlarına olumlu yansıyabilir. Ancak yüksek segment ve büyük motorlu araçlarda oranlar yüksek kalacağı için bu araçlar üzerindeki vergi yükü devam edecek.
Özellikle 1 milyon TL’nin altındaki araçlar için yeniden düzenlenecek matrahlar sayesinde, bazı modellerde %10-%30 arası fiyat avantajı oluşabileceği değerlendiriliyor.
İkinci El Araçlara Etkisi Var mı?
Yasa doğrudan sıfır araçlara yönelik ÖTV sistemini düzenlemektedir. Ancak sıfır araç fiyatlarındaki değişim, ikinci el araç piyasasını da dolaylı olarak etkileyebilir. Sıfır araçların daha erişilebilir hale gelmesi, ikinci el piyasasındaki fiyatların dengelenmesine katkı sağlayabilir.
2025 ÖTV Güncellemesini Takip Etmenin Yolları
Vatandaşlar ve araç almayı planlayanlar için ÖTV düzenlemelerini yakından takip etmek büyük önem taşıyor. Bu amaçla:
- Resmî Gazete duyuruları
- Hazine ve Maliye Bakanlığı açıklamaları
- Güvenilir otomotiv haber kaynakları
düzenli şekilde kontrol edilmelidir. Ayrıca, araç fiyatları ve vergi hesaplamaları için kullanılabilecek araç ÖTV hesaplama sistemleri de oldukça işlevseldir.
Sonuç: Yeni ÖTV Sistemi Ne Getiriyor?
2025 yılı ÖTV düzenlemesi, hem devletin vergi gelirlerini dengeleme hem de çevreci araçlara yönelimi teşvik etme amacı taşıyor. Mevzuat yürürlüğe girdikten sonra, özellikle orta segment araçların daha erişilebilir hale gelmesi bekleniyor.
Yeni düzenlemenin Resmî Gazete’de yayımlanmasından itibaren bir sonraki ayın başında yürürlüğe gireceği dikkate alınarak, araç alım kararlarını bu tarihlere göre şekillendirmek akıllıca olacaktır.
